विराटनगर । गर्दनदेखि माथि टाउकाको कुनै पनि भागमा महसुस गरिने दुखाईलाई साधारणतया टाउको दुखेको भनिन्छ ।
मस्तिष्क अर्थात् गिदी समवेदना शून्य हुने हुँदा त्यो दुखे पनि हामीलाई दुखेको महसुस हुँदैन ।
तर, वरिपरिका संरचनाहरू जस्तैः मस्तिष्कको आवरण, धमनी र मांसपेशीहरू पीडासँग संवेदनशील हुन्छन् ।
त्यसैले टाउको दुख्नु भनेको तिनै सम्वेदनशील भागहरु दुख्नु हो ।
टाउको दुखाई अत्यन्त पीडादायी, मन्द वा टन्किने किसिमको हुन सक्छ र यो टाउकाको एकापट्टि वा दुवैपट्टि तथा अगाडि वा पछाडिको भागमा हुन सक्छ ।
पानी कम खायो भने पनि टाउको दुख्छ । कुनै पनि कारणले ज्वरो आउन सक्छ । ज्वरो आएको बेलामा धेरैजसो टाउको दुखेको हुन्छ ।
टाउको दुख्ने समस्या हरेक मानिसले अनुभव गरेको हुन्छ । कहिलेकाँही धेरै गर्मी हुँदा, काम धेरै गर्दा वा तनावको कारण टाउको दुख्ने हुनसक्छ र यो समान्य हो ।
तर कोही मानिसलाई दैनिकजसो टाउको दुख्ने समस्या हुनसक्छ ।
लगातारको टाउको दुखाइले काममा बाधा ल्याइ मुडलाई परिवर्तन गराउन सक्छ ।
टाउको दुख्ने समस्या पहिलादेखि स्वास्थ्यमा भएको कुनै समस्या वा रोग तथा खराब जीवनशैलीको कारण हुनसक्छ ।
टाउको दुखाइको समस्याबाट मुक्त हुनका लागि जीवनशैलीलाई परिवर्तन गर्नुपर्ने हुनसक्छ ।
दैनिक खाने खानाको कारणले पनि टाउको दुख्ने समस्या निम्त्याउने वा भएको समस्यालाई थप बढाउन सक्छ ।
क्याफिन, चिया, मदिरा, नुनिलो, र प्रशोधित खानाको अधिक सेवनले टाउको दुख्न सक्छ ।
कुन खानाले टाउको दुखाउँछ भनेर ध्यान दिइ त्यस्ता खानाको सेवन घटाउने प्रयास गर्नुपर्छ ।
यसबाहेक, खाना समयमा नखाँदा पनि टाउको दुख्ने हुनसक्छ ।
यसका लागि समयसमयमा सन्तुलित खाना खानुपर्छ ।
दिनभरिको कामपछि शरीरलाई आराम गर्न समय चाहिन्छ ।
मस्तिष्कमा अतिरिक्त भार राख्ने तथा निन्द्राको कमीले टाउको दुख्ने समस्यालाई थप बढाउन सक्छ ।
त्यसैले टाउको दुख्ने समस्याका लागि सही समयमा सुतेर निन्द्रा पुगाउनु पनि जरुरी हुन्छ ।
यसबाहेक टाउको दुखाइको समस्या हटाउनका लागि धुम्रपान त्याग्नु नै उचित हुन्छ ।
धुम्रपानले टाउको दुख्ने, फोक्सोलाई हानि गर्ने, पेटमा असर गर्ने, प्रतिरक्षा प्रणाली कमजोर बनाउने गर्छ ।
एक दिनमा धेरै वा वा खाली पेटमा धुम्रपान गर्नेहरूमा दुखाइ तीव्र हुन्छ ।
यो निकोटिनको उपस्थितिको कारणले हुन्छ, जसले गरतका नलिलाई साघुँरो बनाइ दिमागमा रगत प्रवाह कम गर्छ र टाउको दुखाइ निम्त्याउँछ ।
तनावका कारण पनि टाउको दुखाइ र माइग्रेन हुनसक्ने हुँदा प्रायः टाउको दुख्ने समस्या भएका मानिसले तनावलाई नियन्त्रण गर्ने कोसिस गर्नुपर्छ ।
ध्यान गर्ने, श्वासप्रश्वासको व्यायाम, योग वा हिँडाइले मन शान्त गर्न सक्छ र तनावलाई कम गर्न सक्छ ।
तनावको स्तर घटाउन गाह्रो भइरहेमा डाक्टरको परामर्श पनि लिन सकिन्छ ।
नराम्रो तरिकाले बस्नाले वा शरीरको पोस्चर नमिल्नाले पनि टाउको दुख्ने समस्या हुन सक्छ ।
लामो समयसम्म बसेर काम गर्नुपर्ने मानिसले पोस्चरमा ध्यान दिन जरुरी हुन्छ ।
साथै, हरेक घण्टा केही समयका लागि ब्रेक पनि लिन सकिन्छ ।
