विराटनगर । सनातन हिन्दु धर्मावलम्बीको दोस्रो महान चाड तिहार । ‘फूलैफूलको पर्व ।’ झिलिमिली बत्तीको पर्व ।’ मिठाइहरूको पर्व ।’ अनेकौँ विशेषता छन्, तिहार अर्थात् दीपावलीका ।
तिहारमा धेरै नै मात्रामा सेलराेटी र मिठाइको प्रयोग हुन्छ, जुन प्रत्यक्ष रूपमा हाम्रो स्वास्थ्यसँग जोडिएको हुन्छ । यसरी तिहारमा खानेकुरामा ध्यान नदिँदा स्वास्थ्यमा समस्या आउन सक्छ ।
तिहारमा विशेषगरी बालबालिकाको खानपानमा ध्यान दिन आवश्यक छ । यसो नगरेमा उनीहरू छिट्टै बिरामी हुनसक्ने हुँदा अभिभावक भने चिन्तित हुन्छन् ।
बच्चाहरू केही नयाँ वा मिठो कुरा पाउँदा एकैपटकमा बढी खाने जसकारण, खाना, फलफूल तथा साग नखाने स्वभावका हुन्छन् ।
तिहारको समयमा बच्चाहरूलाई खानपानमा नियन्त्रण गर्नुभन्दा पनि खाने तरिका र मात्रामा नियन्त्रण गर्न सकिन्छ ।
तिहारको खानेकुरामा सेलरोटीलगायत अन्य मिठाई नै सबैभन्दा प्रमुख परिकार मानिन्छ । यस्ता मिठाई खानुहुँदैन भन्ने हुँदैन तर यसलाई धेरै मात्रामा खानु हुँदैन ।
बालबालिका आफैंले आफ्नो स्वास्थ्यमा ध्यान दिन नसक्ने हुनाले सेलरोटीलगायतका परिकार खाएपनि ठिक्क मात्रामा खाने र खाली पेटमा खान दिनुहुँदैन भनेर अभिभावकले विशेष ध्यान दिनपर्ने उनको भनाइ छ ।
पटक–पटक प्रयोग गरिएको तेल स्वास्थ्यका लागि हानीकारक हुने हुुँदा एकपटक पकाइसकेको तेललाई फेरि प्रयोग नगर्ने, त्यस्ता तेलमा पकाइएको कुनै पनि खाना बच्चालाई खुवाउनुहुँदैन ।
तिहारजस्ता चाडपर्वमा बालबालिकालाई बढी मात्रामा बजारिया मिठाई दिने प्रचलन छ त्यो गलत हो ।
बच्चालाई यस्तो मिठाई वा चिल्लो खानाबाहेक बेला–बेला खाना खुवाउने तथा हरियो सागसब्जी, फलफूल र ड्राइ फ्रुट्समा पनि बढी जोड दिनुपर्छ ।
बालबालिकालाई खाली पेटमा सेलरोटी र मिठाई खान नदिने, ठिक्क मात्रामा खान दिने, मिठाईबाहेक अन्य पोषकतत्त्व भएको सन्तुलित खानपानमा अभिभावकले ध्यान दिनु उचित हुन्छ ।
