चितवन । चितवन भरतपुरकी किसान पार्वती दाहालले ४५ दिनमै आफूले पालेको ब्रोइलर कुखुरा बेचिन् ।
४५ दिनमा बेच्दा आफूले पालेको कुखुरा बढीमा तीन किलो दुई सय ग्रामसम्मका भएको सुनाउँछिन्, उनी । ‘साना कुखुरा पनि दुई किलो छ सय ग्रामभन्दा बढी थियो,’ उनले भनिन् ।
उनले पहिला ९० दिनसम्म पनि कुखुरा पालेर बेचेको अनुभव सुनाइन् ।
‘क्रमशः दिन घट्दै गएर ४५ दिनमै कुखुरा निकाल्न थालिएको हो । तौल त ९० दिन राख्दा आउनेभन्दा अहिले ४५ दिनकै तौल बढी भएको छ,’ उनले भनिन् ।
उनको कुखुरा पाल्ने शैली पनि फरक छ ।
‘मैले अरू दिनमा समान दाना दिए पनि १९ दिनको बेलुका र २१ दिनको बेलुका कुखुरालाई भोकै राखिदिन्छु, यसले पनि कुखुराको पेट खाली हुने र भोलिपल्ट मन लगाएर दाना खाँदा ह्वात्तै बढ्ने गर्दो रहेछ,’ उनको भनाइ छ ।
‘दुई दिनको साँझमा कुखुराको पेट खाली राखिदिँदा त्यसले रातो दिसा र सेतो दिसा गर्ने, पाचन प्रक्रियामा समस्या हुने जस्ता समस्याबाट मुक्ति पाएको अनुभव मैले गरेको छु,’ उनले भनिन् ।
कुखुराविज्ञ तथा कृषि तथा वन विश्वविद्यालयका प्राडा रेवन्दकुमार भट्टराई पछिल्लो समय नेपालका कुखुरा चाँडै हुर्किरहेका बताउँछन् ।
उनका अनुसार नेपालमा अहिले ब्रोइलर कुखुरा छिटो हुर्कन थालेका छन् । ९० दिनसम्म हुर्कन लाग्ने ब्रोइलर कुखुरा अहिले ४० देखि ४५ दिनमै तयारी भएको पाइन्छन् ।
अहिले ४० देखि ४५ दिनमा दुई किलोभन्दा बढी तौल कुखुराको आइरहेको बताउँदै उनले केही वर्षअघिसम्म कुखुराको दुई किलो तौल आउन ६० दिनदेखि ९० दिनसम्म कुर्नुपर्ने गरेको बताए ।
अहिले ब्रोइलर कुखुरा पाल्ने दिन पनि घटेको छ भने त्यसलाई खुवाउने दानाको मात्रा पनि पहिलाभन्दा घटेको छ । विज्ञ प्राडा भट्टराईले अहिले कुखुरालाई पहिलेका तुलनामा आधा दानाले पुग्ने बताउँछन् ।
अहिले एउटा ब्रोइलर कुखुराले आफ्नो जीवन कालमा दुई किलोको हाराहारीमा मात्रै दाना खान्छ ।
एक अमेरिकी अध्ययनले पनि ५० वर्षअघिको तुलनामा अहिले ब्रोइलर कुखुरा छिटो हुर्किरहेको तथ्य सार्वजनिक गरेको छ ।
अमेरिकाको नेसनल चिकेन काउन्सिलले हालै सार्वजनिक गरेको अध्ययन प्रतिवेदनमा ५० वर्षअघि अर्थात् सन् १९७० मा ५६ दिनमा ३.६९ किलो दाना खाएको कुखुरा १.६४ किलो तौलको भयो तर सन् २०२३ मा आएर ४७ दिनमा एक किलो कुखुरा बराबर १.७५ केजी दाना खपत भएको छ ।
यो अवधिमा २.९७ केजी तौलका ब्रोइलर कुखुरा उत्पादन भएको र त्यसले ५.१९ किलो दाना खाएको तथ्यांक छ ।
चितवनका पुराना कुखुरा व्यवसायी कपिल खनाल विकसित देशमा भन्दा नेपालमा अहिले छिटो कुखुरा हुर्किरहेको बताउँछन् ।