विराटनगर । राष्ट्रियसभा निर्वाचनको उम्मेदवार बन्न कोशी प्रदेशमा सयौं आकाङ्क्षी देखिएका छन् ।
राष्ट्रियसभाका लागि कोशी प्रदेशमा दुई सिटमा मात्र प्रतिस्पर्धा हुने भए पनि १०० भन्दा धेरै आकाङ्क्षी देखिएका हुन् ।
नेपाली काङ्ग्रेसका पूर्वमहामन्त्री कृष्णप्रसाद सिटौलादेखि लिएर काङ्ग्रेसकै सुजाता कोइरालासम्म उम्मेदवार बन्ने दाउमा छन् ।
राष्ट्रियसभाको निर्वाचन आगामी माघ ११ गते हुने तय भएको छ । निर्वाचनको लागि पुस २३ गते उम्मेदवार मनोनयनको मिति तोकिएको छ ।
राष्ट्रियसभा निर्वाचनमा कोशी प्रदेशमा दुई सिटका लागि प्रतिस्पर्धा हुँदै छ ।
खुलातर्फका काङ्ग्रेसका रमेशजङ्ग रायमाझी र महिलातर्फ नेकपा माओवादी केन्द्रकी बिना पोखरेलको पदावधि सकिने भएकोले निर्वाचन हुन लागेको हो ।
कोसीमा सत्तारूढ गठबन्धनआबद्ध दलकै सिट खाली हुन आँटेको छ ।
यसअघि नै घोषणा गरेअनुरूप गठबन्धन दलले साझा उम्मेदवारका रूपमा काङ्ग्रेस र माओवादीले एक–एक पद लिने तयारी गरेका छन् ।
त्यसबाहेक, नेकपा एमालेको सिट बाँडफाँट गर्नेगरी पनि गठबन्धन दलबीच सहमति भएको छ ।
यद्यपि, एउटा प्रदेशको सिट अर्को प्रदेशमा साटफेर हुने सम्भावना पनि उत्तिकै छ ।
गठबन्धनको बाँडफाँटमा एक सिट पाउने काङ्ग्रेसले उम्मेदवार बन्ने प्रदेशका ६३ जना आकाङ्क्षीको नाम सिफारिस गरेको छ भने माओवादी केन्द्रले पनि करिब एक दर्जन जनाको नाम केन्द्रमा पठाएको छ ।
पार्टीको प्रदेश कमिटीले केन्द्रले पार्टीका पूर्वमहामन्त्री कृष्णप्रसाद सिटौला, पूर्वमन्त्रीहरू सुजाता कोइराला, महेश आचार्य र मीनेन्द्र रिजालसहितको नाम सिफारिस गरेर केन्द्रमा पठाएको छ ।
यता, माओवादी केन्द्रले भने सिट बाँडफाँट हुँदा महिला कोटा आफ्नो भागमा पर्ने सम्भावना देखेर महिलालाई प्राथमिकतामा राखेको छ ।
उसले अजम्बर काङमाङ राई, टङ्क गिरी, भोगेन्द्र यादव, चम्पा कार्की, समिता कार्की, लक्ष्मी न्यौपाने, लता न्यौपाने, ममता राजवंशी, कृष्णकुमारी राईलगायतको नाम सिफारिस गरेको छ ।
एमालेले भने उम्मेदवारको नाम सिफारिस गर्ने विषयमा छलफलको थालनी गरेको छैन ।
काङ्ग्रेसबाट सिटौलालाई प्राथमिकता
काङ्ग्रेसले पूर्वप्रधानमन्त्रीसमेत रहेका कृष्णप्रसाद सिटौलालाई पहिलो प्राथमिकतामा राखेर उनको नाम सिफारिस गरेको छ ।
प्रदेश कमिटीले पहिलो प्राथमिकतामा राखेर सिफारिस गरेका सिटौला पछिल्लो समयमा काङ्ग्रेस सभापति शेरबहादुर देउवासँग एउटै सिटमा रहेको कारण पनि उम्मेदवार हुने करिब–करिब निश्चितजस्तै छ ।
संविधान निर्माण, शान्ति प्रक्रियामा नेतृत्त्वदायी भूमिका खेलेका सिटौलाको पक्षमा कोशी प्रदेश समिति उभिएको छ ।
काङ्ग्रेस कोशी प्रदेश सभापति तथा पूर्वमुख्यमन्त्री उद्धव थापाले केन्द्रीय सभापति देउवालाई आकाङ्क्षीको नामको सूची पठाएका थिए, जसमा खसआर्य पुरुषतर्फ सिटौला र महिलातर्फ सुजाता कोइरालाको नाम पहिलो नम्बरमा छ ।
त्यससँगै उनले ३८ पुरुष र २५ महिला गरी जम्मा ६३ जनाको नाम सिफारिस गरेर पठाएका छन् ।
सिटौला गत वर्ष सम्पन्न संसदीय निर्वाचनमा झापा क्षेत्र नम्बर ३ मा राष्ट्रिय प्रजातन्त्र पार्टी (राप्रपा) का राजेन्द्र लिङ्देनसँग पराजित भएका थिए ।
सत्ता गठबन्धनको साझा उम्मेदवार हुँदा चुनाव जित्ने भएकाले सिटौला राष्ट्रियसभामा जाने दौडमा छन् ।
कोइराला भने मोरङ २ मा नेकपा एमालेका ऋषिकेश पोखरेलसँग पराजित बनेकी थिइन् ।
कुन दलको मतभार कति ?
कोसी प्रदेशमा राष्ट्रियसभाका लागि स्थानीय तहका दुई सय ७४ र प्रदेशका ९३ सांसद गरी जम्मा तीन सय ६७ मतदाता छन् ।
प्रदेशमा प्रदेशसभाका ९३ सांसदमा एमालेका ४०, काङ्ग्रेसका २९, माओवादी केन्द्रका १३, राप्रपाको ६, एकीकृत समाजवादीको चार र जसपाको एक जना छन् ।
निर्वाचनमा प्रदेशसभा सदस्यको मतभार ५३ हुन्छ ।
जसअनुसार सांसदहरूतर्फ एमालेको दुई हजार एक सय २०, काङ्ग्रेसको एक हजार पाँच सय ३७, माओवादीको ६ सय ८९, राप्रपाको तीन सय १८, एकीकृत समाजवादीको दुई सय १२ र जसपाको ५३ मतभार छ ।
गठबन्धन कायम रहँदा गठबन्धनको पक्षमा पाँच हजार चार सय ८३ मतभार हुनेछ ।
जुन एमालेको भन्दा एक हजार दुई सय ६४ ले बढी हो ।
यस्तै, स्थानीय तहका प्रमुख तथा उपप्रमुखको मतभार १९ हुन्छ ।
स्थानीय तहका प्रमुख र उपप्रमुखमा प्रदेशमा रहेका एक सय ३७ पालिकाका दुई ७४ मध्ये एमालेका एक सय १०, काङ्ग्रेसका एक सय १५, माओवादीका ३१, राप्रपाका चार, एकीकृत समाजवादीका सात, जसपाका चार र स्वतन्त्र तीन जना छन् ।
पालिकामा एमालेको दुई हजार ९०, काङ्ग्रेसको दुई हजार एक सय ८५, माओवादीको पाँच सय ८९, राप्रपाको ७६, एकीकृत समाजवादीको एक सय ३३, जसपाको ७६ र स्वतन्त्रको ५७ मतभार छ ।